Giải pháp điều trị mụn ẩn

Chào các bạn.

Sau 2 tuần vắng bóng vì khoảng thời gian này mình bận tập trung cho việc học và thi nên hôm nay sau khi đã đi được 2/3 chặn đường trong kì thi lần này thì mình mới quay trở lại với các bạn được rồi đây.

Về đề tài mụn ẩn, cách đây hơn 1 năm ở blog của mình cũng đã từng có bài viết đề cập đến rồi, tuy nhiên khi đọc lại thì mình thấy hơi khó hiểu nên gần 1 tháng trước mình có tham khảo ý kiến các bạn, cuối cùng đã đưa ra quyết định viết lại và hy vọng bài viết lần này sẽ dễ hiểu hơn.

Bản thân mình lúc trước cũng từng bị mụn ẩn, thậm chí thỉnh thoảng khi test sản phẩm mới đôi lúc vẫn bị xuất hiện mụn ẩn nhưng mỗi lần bị thế mình thường “đánh bay” được chúng trong khoảng thời gian từ 10 ngày – 2 tuần dựa vào những giải pháp dưới đây.

Bài viết lần này cũng như những bài viết khác,  mình sẽ ngồi tổng hợp lại những kiến thức, kinh nghiệm mà mình đã từng có để viết ra chia sẻ cùng với các bạn, mong là sẽ hữu ích.

Chúng ta bắt đầu nhé.

I/ MỤN ẨN LÀ GÌ?

Thường thì mụn ẩn sẽ không quá lớn, mọc thành từng cụm và có màu trùng với màu da, chỉ khi chiếu ánh đèn ngược lên da, makeup hoặc là chạm vào da mặt, nhất là lúc rửa mặt thì mới thấy rõ, nhưng mụn ẩn gây khó chịu vì nó sẽ làm cho bề mặt da bị sần sùi, có kết cấu thô, không mịn màng. Mụn ẩn là do lỗ chân lông bị tắc, vấn đề này không gây viêm, không gây đau nếu mọc trên mặt, nhưng nếu nó mọc ở cổ thì đôi lúc có thể làm bạn đau.

Mụn ẩn thường sẽ xuất hiện nhiều nhất ở vùng xung quanh cằm, dưới má hoặc trán nhưng cũng có thể ở bất cứ nơi đâu. Mụn ẩn có thể dễ được nặn ra, nhưng dễ xuất hiện trở lại, rất là dai dẳng và nếu bạn nặn mụn ẩn không cẩn thận, thì từ mụn ẩn sẽ chuyển thành mụn viêm, lúc này thì trở thành vấn đề lớn cho da. Thậm chí kể cả khi bạn đang sử dụng retinoids cũng sẽ có mụn ẩn trên da.

Giống như với điều trị các loại mụn khác, điều trị thành công mụn ẩn, đòi hỏi bạn hiểu được làn da của bạn. Có thể nguyên nhân này gây mụn ẩn cho bạn này, nhưng lại không gây ra cho bạn khác, vì làn da của mỗi người là khác nhau.

Ngoài ra, các bạn cần chú ý một điều rằng: Mụn ẩn hay bị nhầm lẫn với mụn thịt (milia), nên bạn cần phải chú ý để phân biệt được. Mụn ẩn thường là sần, không sưng và trùng với màu da. Mụn ẩn thường được gây ra bởi các sản phẩm bạn sử dụng trên da (có một số trường hợp thì mụn ẩn do nội tiết tố) và cũng thường được điều trị bằng các sản phẩm bôi trên da, nhưng mụn thịt thì khác, mụn thịt thường xảy ra xung quanh mắt và muốn điều trị dứt điểm thì phải dùng các liệu pháp chuyên nghiệp như laser. Bôi kem khó có thể hết được.

II/ NGUYÊN NHÂN GÂY MỤN ẨN

Nguyên nhân chính gây nên mụn ẩn là do tắt lỗ chân lông. Với bất cứ vấn đề nào mà da gặp phải, đầu tiên bạn phải xem xét bạn đang làm gì cho da của bạn. Chúng ta phải chú ý đến các sản phẩm bạn đang dùng, như là: kem dưỡng ẩm, sữa rửa mặt, toner, các sản phẩm makeup, các sản phẩm chăm sóc tóc… Nói chung bất cứ thứ gì có thể chạm vào da mặt của bạn, cũng có thể là thủ phạm.

Bạn có thể tìm sản phẩm nghi ngờ bằng cách suy nghĩ xem thời gian bạn bị mụn ẩn gần nhất là khi nào? Và thời gian đó bạn có sử dụng thêm sản phẩm nào mới hay không? Có những thay đổi gì trong cuộc sống, VD như: chuyển đến một nơi ở mới phải sử dụng nguồn nước mới, công việc học hành áp lực hơn…

Nếu nghi ngờ một sản phẩm nào, thì chỉ cần kiểm tra danh sách các sản phẩm và thành phần có trong sản phẩm có thể làm tắc lỗ chân lông gây ra mụn ẩn cho bạn ở dưới đây. Và khi phát hiện ra chất đó là nguyên nhân gây mụn ẩn cho bạn thì lập tức ngưng sử dụng và sau này khi mua bất cứ sản phẩm nào có chứa chất đó thì các bạn cũng nên tránh ra nếu nó nằm ở vị trí đầu bảng (hoặc gần đầu bảng) nhé. Điển hình như đối với bản thân mình, mineral oil chính là “kẻ thù”.

Danh sách sản phẩm có thể gây ra mụn ẩn 

• Kem dưỡng ẩm
• Primer/makeup base
• Kem chống nắng
• Sản phẩm makeup (đặc biệt là kem nền lỏng, mỹ phẩm khoáng và má hồng)
• Bất cứ sản phẩm nào khác dạng kem

Danh sách các thành phần trong mỹ phẩm có thể gây mụn ẩn

• Silicones
• Mica
• Zinc Oxide
• Titanium Dioxide
• Bismuth Oxychloride
• Shea Butter
• 1,2 Octanediol
• 2 Phenoxyethanol
• Ammonium Lauryl Sulphate
• Capryl Glycol
• Caprylic Acid
• Caprylic Glycol
• Caprylic/Capric
• Caprylyl Glycol
• Ceteareth-20
• Cetearyl Alcohol
• Cetearyl Glucoside
• Ceteth-20 Phosphate
• Cetyl Alcohol
• Cetyl Esters
• Cocamide MEA
• Cocamidopropyl Betaine
• Cococaprylate/Caprate
• Cocomide DEA
• Dầu dừa
• Mineral oil
• Disodium Cocamphodiprop
• Emusifying Wax
• Glyceryl Caprylate
• Hexyl Laurate
• Isopropyl Myristate
• Laureth-3
• Olefin Sulfonate
• Organic Sodium Cocoate
• Phenoxyethanol
• Polysorbate 20
• Sodium Cocoate
• Sodium Cocoyl Isethionate
• Sucrose Stearate
• Sodium Laureth Sulfate
• Sodium Lauroyl Sarcosinat
• Sodium Lauryl Sulfate
• Sodium Stearate
• Sorbitan Stearate
• Stearyl Alcohol
• Vegetable Cetearyl Glucos
• Vegetable Glycerine

Danh sách trên không phải là một danh sách toàn diện, vì sẽ còn có một số thành phần khác nữa nhưng mình không thể liệt kê hết được. Và các bạn cần chú ý rằng, một sản phẩm có chứa bất kì thành phần nào ở trên cũng không tự động gây mụn ẩn cho bạn mà nó còn phụ thuộc vào cách da bạn phản ứng với các thành phần cụ thể, có thể chất đó lên da mình không gây mụn ẩn nhưng lên da bạn lại khiến có mụn ẩn hoặc ngược lại. Một thành phần có thể có vấn đề với liều lượng lớn, nhưng có thể không có vấn đề ở liều lượng nhỏ.

Ngoài ra, đưới đây là một số nguyên nhân gây mụn cho da phổ biến mà chúng ta thường gặp, khi gặp những nguyên nhân này thì da của bạn có khả năng xuất hiện mụn (có thể là một loại mụn khác, không riêng gì mụn ẩn), nên các bạn cũng nên chú ý đến nhé. Cụ thể bao gồm:

• Yếu tố di truyền
• Hormones
• Vi khuẩn
• Mỹ phẩm (đã đề cập bên trên)
• Do ăn uống những sản phẩm làm da dễ bị dị ứng (có một số bạn sẽ bị dị ứng với một số chất nhất định, thỉnh thoảng ăn cá ngừ là da mình bị ngứa khó chịu)
• Da yếu bị tổn thương (thường vấn đề này do kem trộn)
• Do sức khoẻ có vấn đề
• Bị stress, thiếu ngủ
• Tuyến bã nhờn hoạt động quá mạnh
• Chế độ ăn uống, sinh hoạt
• Chất độc bị tích tụ
• Mức độ tái tạo tế bào da kém

Tuy nhiên, theo mình nhận thấy khác với mụn nội tiết, mụn ẩn nguyên nhân chính là hầu hết nằm ở yếu tố bên ngoài, không tẩy trang đúng cách, tẩy trang chưa sạch, không tẩy tế bào chết hằng tuần, da chưa đủ ẩm, cọ makeup bẩn… cũng sẽ là một trong những nguyên nhân.

III/ GIẢI PHÁP ĐIỀU TRỊ MỤN ẨN

Dưới đây là những giải pháp các bạn cần áp dụng để loại trừ mụn ẩn nhé. Các bạn cần phải có sự kết hợp, chứ không phải chỉ đơn giản là chỉ dùng một sản phẩm làm sạch lỗ chân lông thôi là đủ. Cho dù bạn có dùng sản phẩm như BHA để làm sạch lỗ chân lông, nhưng chưa loại trừ được sản phẩm gây mụn ẩn cho bạn thì tình trạng mụn vẫn sẽ cứ tiếp diễn. Hoặc đã dùng BHA, đã loại bỏ được sản phẩm gây mụn nhưng da không đủ độ ẩm liên tục tiết nhiều dầu thì tình trạng da cũng sẽ không khá hơn nhiều.

Và không riêng gì mụn ẩn, bất cứ loại mụn nào, hay kể cả da không có mụn thì các bạn cũng đừng quên có một quy trình dưỡng da cơ bản để giúp da được khoẻ hơn và ngăn ngừa sự “bùng phát” của mụn mới khi da không được chăm sóc cẩn thận.

A/ Loại bỏ không sử dụng các sản phẩm không thấm nước dùng hằng ngày

Không những việc sử dụng đúng sản phẩm rất quan trọng mà loại bỏ các sản phẩm cũng quan trọng không kém, đặc biệt là các sản phẩm makeup chống thấm nước và kem chống nắng chống thấm nước (trừ trường hợp quá cần thiết phải dùng đến) . Nếu các sản phẩm đó còn trên da của bạn, khi tẩy trang không sạch thì lượng dư từ các sản phẩm này có khả năng có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông gây mụn ẩn cho bạn.

Sau khi đã loại bỏ các sản phẩm không cần thiết thì tiếp theo sẽ là các bước điều trị sau.

B/ Tẩy tế bào chết mỗi tuần 1- 2 lần

Tẩy tế bào chết cho da sẽ giúp lỗ chân lông bớt tắc nghẽn và đồng thời làm tăng tốc độ tái tạo da.

Nếu so hai phương pháp tẩy tế bào chết hoá học và tẩy tế bào chết vật lý thì mình vẫn khuyến khích tẩy tế bào chết hoá học hơn, bởi vì acid trong những sản phẩm tẩy tế bào chết hoá học sẽ giúp làm “tan” những thứ gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Tẩy tế bào chết vật lý thì thường sẽ làm da khó chịu vì da bị chà sát (trừ trường hợp có những sản phẩm tẩy tế bào vật lý cũng rất nhẹ dịu).

Dưới đây sẽ là một số gợi ý cho việc tẩy tế bào chết:

• BHAs (Salicylic acid) – BHAs thường tốt hơn so với AHAs trong việc điều trị mụn ẩn, vì chúng tan trong dầu và giúp sạch lỗ chân lông
• AHAs – AHAs có thể được sử dụng cùng với BHAs nếu làn da của bạn có thể chịu đựng được sự kết hợp
• Máy PMD
• Mặt nạ hóa học

Chú ý: Các bạn nên nhớ rằng một số cách tẩy tế bào chết có thể làm cho da bạn bị đẩy mụn lên. Một số mụn ẩn sẽ biến thành mụn sưng trước khi bạn đẩy được chất bẩn ra khỏi lỗ chân lông.

Các bạn có thể tìm hiểu thêm về BHAs và AHAs tại đây để hiểu hơn nhé.

C/ Cân nhắc đến Cleansing oils

Rửa mặt/tẩy trang bằng dầu không những bảo đảm rửa sạch hoàn toàn waterproof makeup và kem chống nắng mà còn giúp rửa những chất bẩn trong lỗ chân lông. Một số bạn cảm thấy dùng dầu làm chất dưỡng ẩm cho mặt hoặc dùng dầu rửa mặt giúp làm giảm bớt tình trạng mụn ẩn.

Như mình đã nói bên trên, dùng dầu như con dao hai lưỡi. Nó có thể giúp làm giảm tắc lỗ chân lông nhưng đồng thời cũng có thể làm tắc lỗ chân lông. Nói chung cũng tuỳ vào loại dầu khác nhau, đối với mình, loại dầu mà mình thấy nhẹ nhàng và thích nhất là argan oil giúp da rất dễ chịu, mịn mướt, không gây tắc lỗ chân lông, sau argan oil còn có dầu hạt nho (grapeseed oil), maracuja oil, rosehip oil (rosehip oil tốt cho việc trị thâm, nhưng da có mụn, nhất là mụn đỏ hay vết thương hở thì không nên dùng) cũng rất là tốt. Nói chung các bạn nên tìm hiểu kĩ từng loại dầu xem thích hợp với da bạn không nhé.

Quay trở lại với dầu tẩy trang. Dầu tẩy trang tẩy rất sạch và nhanh tuy nhiên nếu “đụng” phải một loại dầu không hợp với bạn thì tình trạng có thể tệ kinh khủng. Mình và rất nhiều bạn mình, kể cả các bạn follower trên facebook của mình cũng là một ví dụ điển hình, đó chính là bọn mình không hợp Mineral oil có trong dầu tẩy trang Shu Uemura, khi dùng sản phẩm đó thì khoảng 1 tuần – 10 ngày sau xuất hiện mụn ẩn rất nhiều, ngưng thì lại hết. Nếu bạn đang bị mụn ẩn và đang dùng dầu tẩy trang nào đó thì hãy ngưng thử nhé, vì có thể nó là nguyên nhân. Bởi thế mình mới nói Cleansing oils chính là con dao 2 lưỡi là vậy.

Để cẩn thận hơn, sau này khi dùng dầu tẩy trang, ngoài tìm sản phẩm không có mineral oil, sau khi “nhũ hoá” rửa dầu dưỡng xong mình sẽ dùng bông thấm nước tẩy trang lau sạch lại 1 lần nữa và rửa mặt với sữa rửa mặt dịu nhẹ để đảm bảo da được sạch hoàn toàn. Nhưng chú ý các bạn đừng rửa quá lâu và quá mạnh sẽ gây tổn thương cho da và làm mất lớp dầu tự nhiên của da.

Các sản phẩm cleansing oils được mình recommend: 

• Clinique – Take the Day Off Cleansing Oil
• Dior – Instant Gentle Cleansing Oil
• AmorePacific – Treatment Cleansing Oil Face & Eyes
• DHC – Deep Cleansing Oil

D/ Sử dụng treatment chứa BHA

Chính vì BHA có thể tan trong dầu, tác động sâu đến lỗ chân lông, giải quyết các vấn đề thường gặp về tắc lỗ chân lông nên rất tốt cho da bị mụn ẩn. Beta hydroxy acid (BHA) hoạt động bằng cách tẩy tế bào chết để hiện ra các tế bào da mới hơn, khỏe mạnh hơn.

Ngoài ra BHA giúp giảm sự xuất hiện của các nếp nhăn, cải thiện độ nhám da và hỗ trợ trong việc làm giảm các rối loạn sắc tố da.

Khi lựa chọn một sản phẩm chứa BHA để có được tác dụng nhiều hơn, các bạn nên dùng các sản phẩm được giữ lại trên da lâu như cream, gel, hoặc lotion. Các bạn hãy dùng các sản phẩm có chứa ít nhất 1% BHA ở độ pH từ 3 đến 4 thì BHA mới phát huy hiệu quả tối đa.

Và các bạn chú ý, khác với gợi ý bên trên là tẩy tế bào chết bằng BHA, chỉ sử dụng sản phẩm vào 1-2 lần/ tuần. Thì sản phẩm chứa BHA để điều trị sẽ được sử dụng hằng ngày. Tuy nhiên sẽ có một số chú ý về cách dùng BHA khi mới bắt đầu. Cụ thể là như sau:

Để sử dụng BHA, bạn chỉ cần apply sản phẩm sau các bước làm sạch, nhưng trước bước dưỡng ẩm và tốt nhất là vào ban đêm. Bạn có thể apply một lớp mỏng sản phẩm lên toàn bộ khuôn mặt hoặc chỉ bôi lên dùng da cần chữa trị. Mình khuyên nếu lần đầu sử dụng BHA thì bạn nên làm theo cách thứ 2 là chỉ bôi lên vùng da cần chữa trị. Tuy nhiên nếu trong trường hợp da bạn là da khô và quá nhạy cảm, khi sử dụng BHA thì nên apply một chất dưỡng ẩm nhẹ nhàng trước (chẳng hạn như SK-II treatment essence, Sulwhasoo first care activating serum, SK-II mask in lotion, các sản phẩm lotion/toner làm ẩm cho da khác…) các chất làm ẩm này khi được apply lên da trước sẽ mang một khuyết điểm là khiến BHA không hoạt động tốt bằng khi được apply trước chúng, tuy nhiên chính khuyết điểm này lại giúp da của bạn giảm thiểu được kích ứng đối với BHA. Còn ngược lại nếu da bạn khoẻ thì vẫn nên sử dụng sau các bước làm sạch, trước bước dưỡng ẩm, và đừng quên giữa BHA và dưỡng ẩm cách nhau 30 phút nhé.

Tuỳ vào sản phẩm, nhưng thường thì các sản phẩm sẽ được hướng dẫn sử dụng 2 lần một ngày và thay vì sử dụng BHA hai lần một ngày thì nên sử dụng chúng chỉ một lần thôi, sử dụng cách ngày (1 ngày nghỉ, 1 ngày dùng) để từ từ hình thành khả năng chịu được sản phẩm của da. Sau khi da đã quen, các bạn có thể sử dụng vào tất cả các ngày trong tuần. Tuyệt đối không được quên sử dụng kem chống nắng khi sử dụng BHA.

Trong trường hợp da bị đẩy mụn khi dùng BHA. Đẩy mụn sẽ khiến da bạn trông tồi tệ hẳn đi, mặt bạn sẽ nhiều mụn hơn, các nốt mụn bạn chưa từng thấy sẽ được hình thành…giai đoạn này là doBHA đang trong quá trình tẩy da chết và đẩy chất bẩn từ bên trong lỗ chân lông ra bên ngoài bề mặt của da, trong lúc này bạn không nên quá hoang mang. Tình trạng này thường bắt đầu 3-4 ngày sau khi sử dụng và có thể kéo dài từ 2-4 tuần. Tuy nhiên, nếu da của bạn vẫn tiếp tục bị purging sau hơn 6 tuần thì mình khuyên bạn nên chuyển sang một sản phẩm khác.

Các sản phẩm chứa BHA khuyên dùng: 

• COSRX BHA Blackhead Power Liquid – Giá khá rẻ khoảng 350.000 – 400.000 VND/ 100ml
• Paula’s Choice Skincare RESIST Daily Pore-Refining 2% BHA – Giá 33 USD/ 88ml (khoảng hơn 700.000 VND)
• Philosophyclear days ahead oil-free salicylic acid acne treatment & moisturizer – Giá 39 USD/ 60ml
• Drunk Elephant T.L.C. Framboos Glycolic Night Serum
• Biologique Recherche Lotion P50

E/ Sử dụng Retinoids

Bất cứ một loại mụn cứng đầu nào mà không giải pháp, chúng ta đều nhờ đến retinoids. Các bạn có thể tim hiểu thêm về retinoids tại đây. nhé.

Các sản phẩm chứa Retinol khuyên dùng: 

1. SkinCeuticals – Retinol 05, 1.0
2. Dr. Dennis Gross Skincare – Ferulic Acid + Retinol Brightening Solution
3. Neutrogena – Healthy Skin Anti-Wrinkle Cream Night
4. Peter Thomas Roth – Retinol Fusion PM
5. Drunk Elephant – A-Passioni Retinol Cream
6. SkinMedica – Retinol Complex 1.0
7. Obagi – Retinol
8. Medik8 – Retinol
9. Alpha Skin Care – Enhanced Wrinkle Repair Cream
10. Các sản phẩm kê đơn: Retin-A, Retin-A Micro, Renova, Differin, Tazorac, Obagi Tretinoin Cream

F/ Sử dụng mặt nạ đất sét để làm sạch sâu

Đây là một loại mặt nạ rất phổ biến đối với các bạn có làn da dầu. Mặt nạ đất sét thường có cao lanh hay đất sét bentonit là thành phần chính. Cũng giống như mặt nạ bùn, các sản phẩm mặt nạ này thường giúp loại bỏ các tạp chất từ da, giúp làm sạch sâu hơn và thường hút dầu khá là nhiều nên các sản phẩm này sẽ phù hợp với da dầu, hỗn hợp thiên dầu hơn là da khô, da thường.

Nếu da bạn khô và thiếu độ ẩm, khi sử dụng mặt nạ đất sét trong thời gian dài sẽ rất dễ khiến da bị break out, mẩn ngứa và khó chịu.

Một số sản phẩm được khuyên dùng: 

• LUSH – Mask of Magnaminty
• Sukin – Oil Balancing Plus Charcoal Anti-Pollution Facial Masque
• SkinCeuticals – Clarifying Clay Masque
• Origins – Clear Improvement Active Charcoal Mask
• Dermalogica – Charcoal Rescue Masque

G/ Dưỡng ẩm đúng cách

Có một số kem dưỡng ẩm không phù hợp sẽ gây mụn ẩn nhưng thật ra nếu bạn chọn đúng loại dưỡng ẩm thì có thể giúp ngăn ngừa và điều trị mụn ẩn bằng cách giữ cho làn da của bạn luôn mềm mại, dẻo dai. Nếu da của bạn quá khô, tế bào da chết tích tụ góp phần vào tình trạng tắc nghẽn da. Trong trường hợp này, mình có một lời khuyên nho nhỏ là sử dụng dưỡng ẩm có chứa thành phần salicylic acid (BHA) là giải pháp tốt nhất.

Có thể trong thời gian đến mình sẽ viết một bài riêng về dưỡng ẩm nếu các bạn yêu cầu nhé.

H/ Nặn mụn

Nặn mụn thì không được khuyến cáo là nên, nhưng đối với mụn ẩn thì gần như là rất cần phải nặn, mụn ẩn sẽ được mất đi và thuyên giảm khi được nặn mụn đúng cách bởi các bác sĩ chuyên nghiệp, hay các chuyên gia ở spa có tay nghề cao và uy tín, dù như thế nào thì nặn mụn các bạn cũng phải nên cẩn thận, tuyệt đối không nên tự nặn mụn ở nhà (trừ khi các bạn đủ tự tin nhé). Nếu bạn không biết cách nặn mụn, thì nốt mụn ẩn sẽ bị sưng đỏ lên, gây viêm và tăng nguy cơ bị sẹo sau này.

Cụ thể hơn, nếu các bạn muốn tự nặn mụn thì có thể xem lại bài viết mình từng viết trước đây về “nặn mụn đúng cách” tại đây nhé.

V/ TỔNG KẾT

Có một số trường hợp mụn ẩn cũng có thể bị nhầm với da bị kích ứng hay dị ứng. Tốt nhất là bạn nên chú ý và hiểu làn da của bạn đang trong tình trạng nào thì sẽ dễ dàng tìm ra giải pháp cho da. Một lần nữa, mình cũng xin được nhắc lại, vấn đề quan trọng ở đây là phải có sự KẾT HỢP giữa những yếu tố trên và bạn không nên chỉ chăm sóc da tốt thôi mà bỏ bê những phần còn lại như: ăn ngủ không điều độ, không vệ sinh cá nhân tốt,… hoặc là ngược lại.

Mình hy vọng qua bài viết này, các bạn sẽ hiểu hơn về mụn ẩn để có thể chữa dứt điểm vấn đề này.

Chúc các bạn đầu tuần thật vui và luôn xinh.

Nếu thích các bạn nhớ Like và Share nhé.

Thông tin tham khảo bài viết: 

Panacea