Nguyên nhân – Ngăn ngừa – Phương pháp trị mụn ẩn

Chào các bạn.

Đây là một đề tài mà mình đã muốn viết từ rất lâu rồi, nhưng mãi cho đến hôm nay thì mới có thời gian để ngồi tổng hợp lại những kiến thức, kinh nghiệm mà mình đã từng có để viết ra chia sẻ cùng với các bạn.

Tối hôm thứ 6 sau khi hỏi ý kiến các bạn, ban đầu mình định viết về 1 bài tổng hợp về giải pháp cho các loại mụn luôn, từ mụn ẩn, mụn nang, mụn đầu trắng… Mụn đầu đen thì mình đã viết rồi (các bạn có thể vào đây để đọc lại). Và lúc đang đọc tài liệu và viết được 1/2 bài viết thì bị vướng 1 cái là về đề tại mụn ẩn mình cần khai thác mạnh hơn, nên mình đã quyết định tách riêng ra, viết một bài mới riêng cho mụn ẩn. Sau khi hoàn thành bài này thì mình sẽ tiếp tục bài về các loại mụn kia.

Mình sẽ dành toàn bộ kiến thức, tâm huyết hết sức để viết tiếp theo về bài trị mụn tổng hợp kia. Bởi vì sau khi ngồi đọc comment của các bạn xong, và mình cũng từng bị mụn, nên mình hiểu một điều, bị mụn là điều tồi tệ nhất đối với làn da. Nhất là chúng ta đang còn trẻ thế này, đang ở tuổi phải đẹp nhất, tự tin nhất.

Mình bật mí với các bạn một chút, trong bài sau về các loại mụn khác, mình sẽ liệt kê cụ thể những nguyên nhân gây mụn, giải pháp cho từng nguyên nhân, phương pháp ngăn ngừa như thế nào, bị mụn ở những vùng khác nhau sẽ có những giải pháp khác nhau, hướng dẫn điều trị, chế độ ăn uống và danh sách các sản phẩm để điều trị cho từng loại mụn, từng vùng da…

Và bây giờ sẽ bắt đầu về mụn ẩn nhé.

I/ MỤN ẨN LÀ GÌ?

Thường thì mụn ẩn sẽ không quá lớn, mọc thành từng cụm và có màu trùng với màu da, chỉ khi chiếu ánh đèn ngược lên da, makeup hoặc là chạm vào da mặt, nhất là lúc rửa mặt thì mới thấy rõ, nhưng mụn ẩn gây khó chịu vì nó sẽ làm cho bề mặt da bị sần sùi, có kết cấu thô, không mịn màng. Mụn ẩn là do lỗ chân lông bị tắc, vấn đề này không gây viêm, không gây đau nếu mọc trên mặt, nhưng nếu nó mọc ở cổ thì đôi lúc có thể làm bạn đau.

Mụn ẩn thường sẽ xuất hiện nhiều nhất ở vùng xung quanh cằm, dưới má hoặc trán nhưng cũng có thể ở bất cứ nơi đâu. Mụn ẩn có thể dễ được nặn ra, nhưng dễ xuất hiện trở lại, rất là dai dẳng và nếu bạn nặn mụn ẩn không cẩn thận, thì từ mụn ẩn sẽ chuyển thành mụn viêm, lúc này thì trở thành vấn đề lớn cho da. Thậm chí kể cả khi bạn đang sử dụng retinoids cũng sẽ có mụn ẩn trên da.

Giống như với điều trị các loại mụn khác, điều trị thành công mụn ẩn, đòi hỏi bạn hiểu được làn da của bạn. Có thể nguyên nhân này gây mụn ẩn cho bạn này, nhưng lại không gây ra cho bạn khác, vì làn da của mỗi người là khác nhau. Hy vọng những kiến thức dưới đây của mình, sẽ giúp bạn hoàn toàn loại bỏ mụn ẩn ra khỏi da.

II/ NGUYÊN NHÂN GÂY MỤN ẨN

A/ Xem xét các sản phẩm bạn đang sử dụng

Với bất cứ vấn đề nào mà da gặp phải, đầu tiên bạn phải xem xét bạn đang làm gì cho da của bạn. Đầu tiên, chúng ta phải chú ý đến các sản phẩm bạn đang dùng, như là: kem dưỡng ẩm, sữa rửa mặt, toner, các sản phẩm makeup, các sản phẩm chăm sóc tóc… Nói chung bất cứ thứ gì có thể chạm vào da mặt của bạn, cũng có thể là thủ phạm.

Dưới đây là danh sách các sản phẩm và thành phần có trong sản phẩm có thể làm tắc lỗ chân lông gây ra mụn ẩn cho bạn.

Danh sách sản phẩm có thể gây ra mụn ẩn 

• Kem dưỡng ẩm
• Primer/makeup base
• Kem chống nắng
• Sản phẩm makeup (đặc biệt là kem nền lỏng, mỹ phẩm khoáng và má hồng)
• Bất cứ sản phẩm nào khác dạng kem
• Facial oils (không phải các loại đều xấu, ngược lại có một số loại còn rất tốt giúp trị mụn nữa, nhưng nếu bạn đang bị mụn ẩn, bạn sẽ phải kiểm tra từng loại dầu bạn đang sử dụng, xem đó có phải là nguyên nhân hay không)

Danh sách các thành phần trong mỹ phẩm có thể gây mụn ẩn

• Silicones
• Mica
• Zinc Oxide
• Titanium Dioxide
• Bismuth Oxychloride
• Shea Butter
• 1,2 Octanediol
• 2 Phenoxyethanol
• Ammonium Lauryl Sulphate
• Capryl Glycol
• Caprylic Acid
• Caprylic Glycol
• Caprylic/Capric
• Caprylyl Glycol
• Ceteareth-20
• Cetearyl Alcohol
• Cetearyl Glucoside
• Ceteth-20 Phosphate
• Cetyl Alcohol
• Cetyl Esters
• Cocamide MEA
• Cocamidopropyl Betaine
• Cococaprylate/Caprate
• Cocomide DEA
• Dầu dừa
• Disodium Cocamphodiprop
• Emusifying Wax
• Glyceryl Caprylate
• Hexyl Laurate
• Isopropyl Myristate
• Laureth-3
• Olefin Sulfonate
• Organic Sodium Cocoate
• Phenoxyethanol
• Polysorbate 20
• Sodium Cocoate
• Sodium Cocoyl Isethionate
• Sucrose Stearate
• Sodium Laureth Sulfate
• Sodium Lauroyl Sarcosinat
• Sodium Lauryl Sulfate
• Sodium Stearate
• Sorbitan Stearate
• Stearyl Alcohol
• Vegetable Cetearyl Glucos
• Vegetable Glycerine

Danh sách trên không phải là một danh sách toàn diện, vì sẽ còn có một số thành phần khác nữa nhưng mình không thể liệt kê hết được. Có một điều các bạn cần chú ý rằng, một sản phẩm có chứa bất kì thành phần nào ở trên cũng không tự động gây mụn ẩn cho bạn mà nó còn phụ thuộc vào cách da bạn phản ứng với các thành phần cụ thể. Một thành phần có thể có vấn đề với liều lượng lớn, nhưng có thể không có vấn đề ở liều lượng nhỏ.

B/ Các nguyên nhân gây mụn khác

Mình sẽ liệt kê ra các nguyên nhân có thể gây mụn nói chung, không hẳn là mụn ẩn, về các nguyên nhân này, bài viết sau về các loại mụn khác sẽ được mình đào sâu hơn, nói rõ chi tiết và đưa ra giải pháp. Các nguyên nhân gây mụn khác bao gồm:

• Yếu tố di truyền
• Hormones
• Vi khuẩn
• Mỹ phẩm (đã đề cập bên trên)
• Do ăn uống những sản phẩm làm da dễ bị dị ứng (có một số bạn sẽ bị dị ứng với một số chất nhất định, thỉnh thoảng ăn cá ngừ là da mình bị ngứa khó chịu)
• Da yếu bị tổn thương (thường vấn đề này do kem trộn)
• Do sức khoẻ có vấn đề
• Bị stress, thiếu ngủ
• Tuyến bã nhờn hoạt động quá mạnh
• Chế độ ăn uống, sinh hoạt
• Chất độc bị tích tụ
• Mức độ tái tạo tế bào da kém

III/ CÁCH NGĂN NGỪA MỤN ẨN

Thật không may là cách duy nhất để biết lỗ chân lông của bạn có bị tắc bởi những nguyên liệu kể trên hay không, cách duy nhất là phải thử qua. Khi bạn thử những sản phẩm mới, bạn nên kiểm chứng và so sánh với những sản phẩm mà đã gây ra vấn để cho bạn, để xem chúng có chứa những nguyên liệu giống nhau không. Cách này sẽ giúp bạn nhận biết được những nguyên liệu không hợp với da bạn, và tránh chúng ra. Ví dụ bạn đã dùng một loại sửa rửa mặt và gây nên mụn ẩn, và một loại kem dưỡng ẩm cũng gây mụn cho bạn. Hai sản phẩm này đều chung một chất là ceteareth-20, thì chất ceteareth-20 có thể là nguyên nhân gây mụn cho bạn.

Ngoài ra chúng ta còn có một số cách khác như sau:

• Hãy chắc chắn rằng bạn không sử dụng bất cứ thứ gì khiến lỗ chân lông bị tắc nghẽn
• Tẩy trang và rửa mặt thật sạch, các bạn nên nhớ khi tẩy trang bằng bông tẩy trang, miếng bông phải sạch màu trắng thì mới ổn, thay vì chỉ tẩy vài đường có nghĩa là xong
• Hãy chắc chắn rằng da bạn luôn luôn được đủ độ ẩm
• Sử dụng sản phẩm tẩy tế bào chết 1-2 lần/tuần (có thể dùng tẩy tế bào chết hoá học hay vật lý hoặc dùng máy hỗ trợ như PMD)
• Sử dụng máy rửa mặt Clarisonic hay Foreo (hiện tại đây là 2 loại máy mình tin tưởng nhất)

Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của mình và thông tin mình tìm hiểu được, tẩy tế bào chết là cách hiệu quả để ngăn ngừa mụn ẩn. Da của các bạn cũng cần được đảm bảo có đủ độ ẩm, các bạn nên chú ý đến từng sản phẩm, tránh các sản phẩm có thành phần làm khô da mất nước. Và lựa chọn sản phẩm tẩy tế bào chết thích hợp.

IV/ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ MỤN ẨN

A/ Loại bỏ không sử dụng các sản phẩm không thấm nước và làm sạch đúng cách

Không những việc sử dụng đúng sản phẩm rất quan trọng mà loại bỏ các sản phẩm cũng quan trọng không kém, đặc biệt là các sản phẩm makeup chống thấm nước và kem chống nắng chống thấm nước (trừ trường hợp quá cần thiết phải dùng đến) . Nếu các sản phẩm đó còn trên da của bạn, khi tẩy trang không sạch thì lượng dư từ các sản phẩm này có khả năng có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông gây mụn ẩn cho bạn.

Sau khi đã loại bỏ các sản phẩm không cần thiết thì tiếp theo sẽ là các bước điều trị sau.

B/ Tẩy tế bào chết

Tẩy tế bào chết cho da sẽ giúp lỗ chân lông bớt tắc nghẽn và đồng thời làm tăng tốc độ tái tạo da.

Nếu so hai phương pháp tẩy tế bào chết hoá học và tẩy tế bào chết vật lý thì mình vẫn khuyến khích tẩy tế bào chết hoá học hơn, bởi vì acid trong những sản phẩm tẩy tế bào chết hoá học sẽ giúp làm “tan” những thứ gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Tẩy tế bào chết vật lý thì thường sẽ làm da khó chịu vì da bị chà sát (trừ trường hợp có những sản phẩm tẩy tế bào vật lý cũng rất nhẹ dịu).

Dưới đây sẽ là một số gợi ý cho việc tẩy tế bào chết:

• BHAs (Salicylic acid) – BHAs thường tốt hơn so với AHAs trong việc điều trị mụn ẩn, vì chúng là tan trong dầu và giúp sạch lỗ chân lông của bạn
• AHAs – AHAs có thể được sử dụng cùng với BHAs nếu làn da của bạn có thể chịu đựng được sự kết hợp
• Máy PMD
• Mặt nạ hóa học

Chú ý: Các bạn nên nhớ rằng một số cách tẩy tế bào chết có thể làm cho da bạn bị đẩy mụn lên. Một số mụn ẩn sẽ biến thành mụn sưng trước khi bạn đẩy được chất bẩn ra khỏi lỗ chân lông.

Các bạn có thể tìm hiểu thêm về BHAs và AHAs tại đây để hiểu hơn.  

C/ Cleansing oils 

Rửa mặt/tẩy trang bằng dầu không những bảo đảm rửa sạch hoàn toàn waterproof makeup và kem chống nắng mà còn giúp rửa những chất bẩn trong lỗ chân lông. Một số bạn cảm thấy dùng dầu làm chất dưỡng ẩm cho mặt hoặc dùng dầu rửa mặt giúp làm giảm bớt tình trạng mụn ẩn.

Như mình đã nói bên trên, dùng dầu như con dao hai lưỡi. Nó có thể giúp làm giảm tắc lỗ chân lông nhưng đồng thời cũng có thể làm tắc lỗ chân lông. Nói chung cũng tuỳ vào loại dầu khác nhau, đối với mình, loại dầu mà mình thấy nhẹ nhàng và thích nhất là argan oil giúp da rất dễ chịu, mịn mướt, không gây tắc lỗ chân lông, sau argan oil còn có camellia oil, rosehip oil (rosehip oil tốt cho việc trị thâm, nhưng da có mụn, nhất là mụn đỏ hay vết thương hở thì không nên dùng) cũng rất là tốt. Nói chung các bạn nên tìm hiểu kĩ từng loại dầu xem thích hợp với da bạn không nhé.

Chú ý: Có một số loại dầu tẩy trang có chứa mineral oil (dầu khoáng) có thể dễ dàng gây mụn, nên da bạn nào không hợp với mineral oil nên tránh các sản phẩm đó ra. Điển hình là sản phẩm dầu tẩy trang/rửa mặt của Shu Uemura có chứa lượng lớn mineral oil, nên khi mình dùng Shu Uemura cleansing oil mình đã bị break out sau một tuần và nổi mụn. 

Các sản phẩm cleansing oils được mình recommend:

• Clinique – Take the Day Off Cleansing Oil
• Dior – Instant Gentle Cleansing Oil
• AmorePacific – Treatment Cleansing Oil Face & Eyes
• DHC – Deep Cleansing Oil

D/ Retinoids

Bất cứ một loại mụn cứng đầu nào mà không giải pháp, chúng ta đều nhờ đến retinoids. Các bạn có thể tim hiểu thêm về retinoids tại đây.

E/ Nặn mụn

Nặn mụn thì không được khuyến cáo là nên, nhưng một số mụn ẩn sẽ được mất đi và thuyên giảm khi được nặn mụn đúng cách bởi các bác sĩ chuyên nghiệp, hay các chuyên gia ở spa có tay nghề cao và uy tín, dù như thế nào thì nặn mụn các bạn cũng phải nên cẩn thận, tuyệt đối không nên tự nặn mụn ở nhà. Nếu bạn không biết cách nặn mụn, thì nốt mụn ẩn sẽ bị sưng đỏ lên, gây viêm và tăng nguy cơ bị sẹo sau này.

Nói chung nếu bạn cần phải nặn mụn ẩn ra khỏi da thì nên đến bác sĩ da liễu hay chuyên gia uy tín, tuyệt đối không tự làm nếu không biết cách. Loại mụn an toàn nhất để nặn là loại có cồi cứng ngay giữa.

F/ Dưỡng ẩm đúng cách

Có một số kem dưỡng ẩm không phù hợp sẽ gây mụn ẩn nhưng thật ra nếu bạn chọn đúng loại dưỡng ẩm thì có thể giúp ngăn ngừa và điều trị mụn ẩn bằng cách giữ cho làn da của bạn luôn mềm mại, dẻo dai. Nếu da của bạn quá khô, tế bào da chết tích tụ góp phần vào tình trạng tắc nghẽn da. Trong trường hợp này, mình có một lời khuyên nho nhỏ là sử dụng dưỡng ẩm có chứa thành phần salicylic acid (BHA) là giải pháp tốt nhất.

Các bạn có thể xem lại bài về dưỡng ẩm của mình tại đây.

V/ TỔNG KẾT

Mụn ẩn hay bị nhầm lẫn với mụn thịt (milia), nên bạn cần phải chú ý để phân biệt được. Mụn ẩn thường là sần, không sưng và trùng với màu da. Mụn ẩn thường được gây ra bởi các sản phẩm bạn sử dụng trên da (có một số trường hợp thì mụn ẩn do nội tiết tố) và cũng thường được điều trị bằng các sản phẩm bôi trên da, nhưng mụn thịt thì khác, mụn thịt thường xảy ra xung quanh mắt và muốn điều trị dứt điểm thì phải dùng các liệu pháp chuyên nghiệp như laser. Bôi kem khó có thể hết được.

Có một số trường hợp mụn ẩn cũng có thể bị nhầm với da bị kích ứng hay dị ứng. Tốt nhất là bạn nên chú ý và hiểu làn da của bạn đang trong tình trạng nào thì sẽ dễ dàng tìm ra giải pháp cho da.

Mình hy vọng qua bài viết này, các bạn sẽ hiểu hơn về mụn ẩn để có thể chữa dứt điểm vấn đề này. Một khi chúng ta biết được nguyên nhân thì mới có thể ngăn ngừa nó, nếu không thì mụn ẩn có thể tiếp diễn liên tục, hết rồi quay trở lại.

Chúc các bạn đầu tuần thật vui và luôn xinh. Nếu thích các bạn nhớ Like và Share nhé.

Thông tin tham khảo bài viết: Panacea